Super League in wijn

Het is de tijd van het jaar waarin de prijzen worden verdeeld. Dan heb ik het voor de verandering eens niet over wijn, maar over voetbal. En dit is dan ook automatisch de tijd van het jaar waarin ik aan mijn vrouw moet uitleggen wat het verschil is tussen de beker en de schaal, waarom je geen kampioen hoeft te worden om in de Champions League te spelen en hoe het kan dat je kwalificatiewedstrijden speelt voor het WK, terwijl het EK nog niet eens is begonnen. 

Voor de echte liefhebber zijn dit natuurlijk simpele vragen. Maar ik kan me voorstellen dat het lastig te onthouden is. Helemaal als je interesse er niet volledig ligt. Aan de andere kant: als ik aan iemand vraag om mij uit te leggen wat het verschil is tussen Grand Cru, Premier Cru en Premier Grand Cru Classé dan blijft het meestal angstvallig stil.

De Classificatie van 1855

Om te weten welke wijn de beste is hebben ze aan de linkeroever van Bordeaux in 1855 een klassement opgesteld. Aan de hand van de reputaties van de wijnhuizen en de verkoopprijzen van de wijnen van de voorgaande jaren werd bepaald welke in totaal 61 rode wijnen de titel Grand Cru Classé verdienden. En because some pigs are more equal than other pigs, hebben ze daarin ook nog het onderscheid gemaakt tussen een Premier, Deuxième, Troisième, Quatrième en Cinquième Cru. Sinds 1855 zijn er slechts twee wijzigingen geweest in de classificatie, waarvan één in 1856 toen ze ontdekten dat ze er een vergeten waren. De ander was een verschuiving na decennialang lobbyen van Deuxième naar Premier Cru. De vraag blijft staan: ‘Is dit een oneerlijk systeem?’

Ja, natuurlijk. Het is de vineuze versie van een Super League. Daarbij komt dat een geklasseerde producent grond kan bijkopen die vervolgens automatisch de classificatie van het chateau meekrijgt. Nee, dan liever de Bourgogne. Daar wordt de classificatie van Grand Cru, het hoogst haalbare (zeg maar Champions League niveau) en Premier Cru (de Europa League voor de wijngaarden van de Bourgogne) gekoppeld aan de wijngaard en niet aan de producent. Wijngaardbezit is echter versnipperd. En zo kan een Grand Cru wijngaard in het bezit zijn van enkele tientallen verschillende producenten. Ook niet alles.

Buitencategorie

In Saint-Émilion hadden ze een eerlijker systeem bedacht. Om de zoveel jaar zouden ze de kwaliteit van de wijnen en dus het bijbehorende chateau opnieuw onder de loep nemen. Aan de hand van deze tienjaarlijkse controle zouden de classificaties iedere keer opnieuw verdeeld worden. Het gevolg in de praktijk: rechtszaken van chateaus die hun status van Grand Cru Classé verliezen. Vergelijk het maar met een voetbalclub die de inkomens uit de Champions League opeens moet missen. Het levert simpelweg een gat op in de begroting. 

Is het dan altijd kommer en kwel bij de absolute topwijnen van Frankrijk? Maybe it is, maybe it isn’t. Want we hebben het nog niet gehad over misschien wel de meest mythische wijn der wijnen. Château Pétrus uit Pomerol. Welke klassering heeft deze duizenden euro’s per fles kostende wijn ook alweer? Het was een strikvraag. Er wordt wel eens gezegd dat Pomerol is gezegend met het ontbreken van een classificatie systeem. Pétrus is daardoor niets meer dan een AOC Pomerol.

Titelfoto: Janosch Diggelmann – Unsplash

Meer over Bas

Bas Korpel (1978) is vinoloog, wijnschrijver en recensent. Hij woont op een steenworp afstand van het Vondelpark waar hij indien mogelijk zijn hond Max uitlaat. Bas is getrouwd en heeft drie kinderen. Hij is de schrijver van Burp the other wine book. Jaarlijks proeft hij honderden wijnen, onder andere voor De Grote Hamersma, waar hij een van de recensenten van is.