Nachtelijke traktatie: vallende sterren

Vallende sterren! Wist je dat je ze in principe het hele jaar door kunt zien, als je geluk hebt? Sommige mensen doen dan een stille wens. Bepaalde perioden van het jaar vallen er echter zoveel sterren dat je wensen snel raken uitgeput. Ook deze week is het weer raak! Goed nieuws voor romantici en liefhebbers van nachtelijk vuurwerk.

Sterren vallen niet

Een vallende ster is natuurlijk geen echte ster. Dat kan namelijk helemaal niet. Die benaming kleeft nog altijd aan ze omdat het nu eenmaal allemaal lichtpuntjes zijn wat we boven ons zien en als er dan eentje voorbij flitst, tja… Maar het gaat hier om stukjes gesteente die zijn afgebrokkeld van een komeet. Kometen zijn rotsblokken (soms ook wel met ijs en metalen aan boord) die rond de zon draaien.

Dinsdag op woensdag

Van 16 tot 25 april gaat het om de meteorenzwerm Lyriden. De komeet die hiervoor verantwoordelijk is, C/1861 G1 Thatcher (hoef je niet te onthouden), kruist elk jaar in april de baan van onze planeet. Afhankelijk van de juiste omstandigheden (onbewolkt, liefst geen al te volle maan en nauwelijks last van lichtvervuiling van straatlantaarns) kun je de vallende sterren – meteoriden dus – goed waarnemen. Het hoogtepunt wordt in de nacht van dinsdag op woensdag om 04:00 uur tot 04:30 verwacht. Vroeg opstaan dus! Leg je focus met name op het zuidoosten. Dat is het zogenoemde radiant (hoef je niet te onthouden) van de zwerm.

168.480 km/uur

Bij het binnendringen van de dampkring wordt een meteoriet gloeiend heet. In het geval van de Lyriden levert dat een enorm fel licht op, waardoor de meteoor op een vuurbal lijkt. Bij de Lyriden is dit extra spectaculair. Zij staan namelijk bekend om hun relatief hoge snelheid; zo’n 47 kilometer per seconde. Oftewel circa 168.480 km/uur! Hun naam hebben ze te danken aan het feit dat ze in de nachtelijk hemel uit het grensgebied van de sterrenbeelden Lier en Hercules lijken te komen.

Bijzondere zwerm

Wat deze meteoriden ook zo bijzonder maakt: de Lyriden zijn één van de oudst bekende meteorenregens. Ze worden al vermeld in Chinese teksten van 2700 jaar geleden.

Wil je toch meer zekerheid, dan moet je wachten tot de Geminiden (december) en de Perseïden (augustus). Dat zijn namelijk grotere ‘wolken’ van gesteenen en puin waardoor de frequentie van vallende sterren per uur hoger ligt

GOED NIEUWS VALLENDE STERRENKALENDER 2021

Lyriden – 16 april-30 april 2021
Eta-Aquariden – 19 april-28 mei 2021
Alfa-Capricorniden – 3 juli-15 augustus 2021
Delta-Aquariden – 12 juli-23 augustus 2021
Perseïden – 17 juli-24 augustus 2021
Orioniden – 2 oktober-7 november 2021
Tauriden – 20 oktober-10 december 2021
Leoniden – 6 november-30 november 2021
Geminiden – 4 december-17 december 2021
Ursiden – 17 december-26 december 2021

Je ziet het, je kunt je bijna het hele jaar door vermaken met lichtflitsen aan de nachtelijke hemel. Mits het niet bewolkt is, natuurlijk. Kleed je warm aan en zoek een gunstige plek waar het donker is en je veel van de sterrenhemel ziet. Wens ze!

Titelfoto door Neale LaSalle via Pexels